Er schuilt een hele geschiedenis achter de Utrechtse werven.
Ze zijn niet aangelegd om toeristen te werven, al werken ze wel zo.
De werven zijn de
handelskades
van de middeleeuwse stad.
Het bijzondere is het feit dat de straat erlangs zoveel hoger ligt,
dat de handelswaren direct de
werfkelder
in gebracht konden worden,
zonder het verkeer te hinderen.
Deze unieke oplossing was mogelijk doordat het waterpeil van de grachten
sinds de afdamming van de
Kromme Rijn
vast lag, veel lager dan de huizen die op de wat opgehoogde grond
langs de straat verrezen. De oudste huizen stonden nog helemaal
niet aan de gracht en de eerste die daar wel gebouwd werden, hadden nog geen werfkelder.
Het vereiste dus wel wat organisatie om uiteindelijk tot het nu zo bekende beeld te komen:
dat duurde dan ook zo ongeveer van (vermoedelijk) de 12e tot eind 15e eeuw.
De bocht van de
Oudegracht
heeft de bekendste werven. De meeste toeristen weten niet dat aan de
Nieuwegracht
diverse huizen nu nog geen werfkelder hebben en dat bij het
Servaasbolwerk
nog een talud te zien is, zoals dat oorspronkelijk overal was.
Het tegengestelde is te zien hartje stad. daar was de economische druk zo groot dat de
werven overbouwd
werden.
Tekst: Jean Penders, 11-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders